Jonas Roelens over ‘Middeleeuwse medemensen’ | Tongeren
Hoewel clichés een rol spelen in het vereenvoudigen van de complexe wereld om ons heen, is het belangrijk om bewust te zijn van hun beperkingen. Oppervlakkige generalisaties zorgen namelijk voor vooroordelen en kunnen polarisatie in de hand werken.
Met de toename van fake news, en de steeds grotere afstand naar de ‘ander’ toe, vinden we het belangrijk om met dit thema aan de slag te gaan, en enkele bestaande clichés onder de loep te nemen. Op die manier willen we aantonen dat we best nooit zomaar meegaan met vrijblijvende aannames, maar steeds de tijd en alertheid moeten opbrengen om een cliché te ontleden en dieper te graven, om zo de nuance te ontdekken.
In deze lezing belicht Jonas Roelens de bestaande clichés over de middeleeuwse mens.
‘Middeleeuws’. Zelden wordt een term zo misbruikt. Iedereen begrijpt meteen wat je bedoelt wanneer je een fenomeen als middeleeuws omschrijft: achterhaald, primitief, barbaars, mensonterend. Want dat zijn de middeleeuwen in de populaire verbeelding. Een periode waarin iedereen stinkt, angst en bijgeloof heerst, vrouwen niks te zeggen hebben, en je voor een akkefietje aan de galg hangt.
Maar waar komen die clichés vandaan? Waarom zijn ze zo hardnekkig? En hoe zat het dan écht met die middeleeuwse toestanden? In deze lezing maak je via de verrassende resultaten van recent wetenschappelijk onderzoek kennis met echte middeleeuwse mensen voorbij de clichés. Middeleeuwers die veel meer met ons gemeen hebben dan je zou denken. Want de Lage Landen werden in de middeleeuwen net zoals vandaag bevolkt door mondige burgers, kritische geesten, vrijgevochten vrouwen en wereldse reizigers, mensen die hun wereld zo logisch en goed mogelijk organiseerden.
Wie voorbij de stereotype denkbeelden kijkt, ontdekt dan ook een leefwereld waarin middeleeuws eigenlijk vrij herkenbaar in de oren klinkt.