Stad der doden
Brieven aan een begraafplaats
€24,50
(Nog) Niet Beschikbaar. Krijg een email wanneer wel.
Begin jaren 90. Het Westen heeft de geschiedenis gewonnen en Europa bouwt zijn legers af. In een Limburgs bos opent de Duitse oorlogsgravendienst een jeugdhuis naast de grootste rustplaats van Wehrmachtsoldaten en SS’ers in West-Europa: veertigduizend man (en een paar dozijn vrouwen). De toekomst ontmoet er het verleden, de levenden de doden, opdat er lessen getrokken worden en er nooit meer oorlog komt.
Dertig jaar later koppen de kranten dat het Europese vredesdividend is opgesoupeerd. Het jeugdhuis wordt opgedoekt. De laatste medewerker neemt zijn vragen mee naar huis – op de begraafplaats zullen ze niet meer worden gesteld. Heeft ons vrijgevochten Ik van vandaag niets meer te vrezen van het staalharde Wir van nazi-Duitsland? Of was de Volksgemeinschaft minder homogeen dan we denken en is ons 21ste-eeuwse ikje niet zo’n uniek eiland in de geschiedenis als we graag geloven?
Met Stad der doden schrijft Guy Cardeynaels tien mannen die stierven voor Hitler een afscheidsbrief. Waar kwamen ze vandaan, wat hebben ze gedaan en hoe kwamen ze hier terecht? In gesprek met stokoude getuigen en aanstormende wereldburgers, mondige bezoekers en zwijgende bewoners tekent zich het beeld af van een superdivers Soldatenfriedhof.
Guy Cardeynaels
‘Een verrassende en aangrijpende bundel stemmen uit een verleden dat we nooit mogen vergeten.’ — professor Jonathan Holslag, VUB
‘Guy maakt van herdenken iets heel persoonlijks. Zijn taal en schrijfstijl schuren soms, maar ze raken ook. Het gaat altijd om mensen. Met eerlijke — soms ongepolijste — pennentrekken illustreert hij hoe het verleden mensen kan verbinden, confronteren en doen nadenken.’ — Tomas Baum, directeur Kazerne Dossin
‘”In het begraven zoeken we een modus vivendi met de doden.” Guy Cardeynaels citeert de filosoof Hans-Georg Gadamer en vindt de woorden om een handvol in een Duits soldatengraf ingebedde jongere kerels en oudere mannen weer even tot leven te wekken. Van de overtuigde nationaalsocialist die zichzelf voor het hoofd schoot tot de achttienjarige snaak die gefusilleerd werd wegens “ondermijning van de verdedigingskracht”. Tien levens opgevist uit de dodenpoel van de haast 40 000 die in Lommel rusten. Cardeynaels verweeft ze met de woelige geschiedenis van het oude Duitsland en met de vragen die de nieuwe tijd ons stelt over oorlog en vrede. En hij doet dat in een stijl die naar de keel grijpt en met een pen die het pantser rond het menselijke hart doorboort.’ — Dirk Rochtus, professor Duitse geschiedenis, KU Leuven